Fiyat bilgisi içeren reklamlar ile indirimli satış reklamları ve ticari uygulamalar hakkında reklam veren, reklam ajansları, mecra kuruluşları satıcı, sağlayıcı, aracı hizmet sağlayıcılar ve reklamcılık ile ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşlara yol göstermek amacıyla hazırlanan kılavuz yayınlandı.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a ve Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’ne (“Yönetmelik”) dayanılarak hazırlanan ve Reklam Kurulu'nun 12.04.2022 tarihli ve 320 sayılı toplantısında 2022/1 numaralı ilke kararı olarak kabul edilen kılavuza göre;
Temel İlkeler
- Zorunlu ve makul teslimat masrafları hariç tüketicinin malı edinebilmesi için ödeme yapması gereken hallerde “bedava”, “ücretsiz” gibi ifadeler kullanılmamalıdır. Tüketici tarafından ödenmesi gereken teslimat ve posta masrafları fiyatla birlikte gösterilmeli, bu ücretler önceden hesaplanamaz ise tüketicilere bu yönde bilgilendirme yapılmalıdır.
- İlave ödeme yükümlülüğü doğuran seçenekler kendiliğinden seçili olarak sunulmamalı, önceden tüketicinin açık onayı alınmalıdır.
- Fiyatın ya da indirim reklamının tüm veya belirli bir kategorideki mal veya hizmetler için geçerli olmadığı durumlarda “net”, “tümü”, “her şey” gibi tümü kapsayıcı ifadeler kullanılmamalıdır.
- Farklı mal veya hizmet kategorileri için farklı indirimler sağlayarak yapılan genel indirime ilişkin reklamlarda, mal veya hizmet kategorilerinin ve bunlarla ilgili fiyat indirimlerinin “kış sezonu ürünleri”, “…marka ürünler”, “mavi noktalı ürünler”, “2. ürüne” gibi ifadelerle açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmesi gerekmektedir.
- “…e varan”, “…den itibaren”, “…e kadar” ibareleri okunabilir büyüklükte belirtilmeli ve indirimli satışa dahil malların kapsamı tüketicinin makul beklentisini karşılamalıdır.
- Tüketiciyi bilinçli seçim yapması için gerekli fırsat veya zamandan mahrum bırakmak ve ani karar vermesini sağlamak amacıyla, gerçeğe aykırı şekilde mal veya hizmetin çok sınırlı bir süre için belirli şartlarda sunulacağı belirtilemez.
- Hassas tüketici gruplarına (yaşlılar, engelliler, çocuklar vd.) yönelik indirimli satış reklamlarında ve ticari uygulamalarda ilave özen gösterilmelidir. Ayrıca bu gruba yönelik reklamlarda fiyat bilgisinin yanında “yalnızca” veya “sadece” gibi ifadeler kullanılarak fiyatın düşük olduğu algısı yaratılmamalı, mal veya hizmetin edinilmesi için çocukların ebeveyn veya başkalarını ikna etmeleri teşvik edilmemeli ve çocukların sözleşme yapmalarına ilişkin imalarda bulunulmamalıdır.
Fiyat Bilgisi İçeren Reklamlar
- Reklamlarda mal veya hizmete ilişkin belirtilen fiyat tüm vergiler dahil toplam satış fiyatı olmalıdır. Tüketicinin özellikleri veya ilgili mevzuat hükümlerine göre bir vergi, harç veya ücretin hesaplanmadığı durumlarda belirtilenlerin fiyata dahil olmadığına ilişkin açıklama ve toplam fiyatın hesaplanma yöntemine yer verilmelidir.
- Yurtdışında gerçekleştirilecek paket tur ve eğitim hizmetleri ile yurtdışına yönelik ulaşım ve konaklama hizmetleri haricinde reklamlarda satış fiyatları TL şeklinde belirtilmelidir.
- Taksit tutarlarının verildiği reklamlarda, reklamı yapılan mal veya hizmetin toplam fiyatı, taksit sayısı ve taksit tutarı okunabilir büyüklükte gösterilmeli veya sesli olarak belirtilmelidir.
- Reklamlarda bir mal veya hizmetin tüketicilere bedelsiz verileceği taahhüt ediliyor ise tüketicilerin yerine getirmek zorunda olduğu yükümlülükler reklamın ana mesajında açıkça belirtilmelidir.
- Fiyatın geçerliliği ile ilgili bir süre veya stok sınırı var ise, bu süre ve stok miktarı reklamlarda açıkça belirtilmelidir.
- Kişiselleştirilmiş fiyat tüketiciye o mal veya hizmete ilişkin güncel satış fiyatı ile birlikte sunulmalıdır.
İndirimli Satış Reklamları
- İndirimli satış reklamlarında; önceki fiyat, indirimli satışın başlangıç ve bitiş tarihleri, indirimli olarak satışa sunulan mal veya hizmet, sınırlı sayıda ise miktarı açıkça belirtilmelidir. Özellikle indirim miktarı ve kapsamına ilişkin tüketicileri yanıltabilecek veya gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturacak ifade veya görüntülere yer verilemez.
- Bir mal veya hizmetin indirimden önceki satış fiyatının tespitinde indirimin uygulandığı tarihten önceki 30 gün içinde uygulanan en düşük fiyat esas alınmalıdır. Farklı satış kanalları aracılığıyla farklı fiyatlarda mal veya hizmet satıldığı ve farklı satış kanallarında genel bir fiyat indirimi duyurusu yapıldığı durumlarda; mal ve hizmetin önceki fiyatı, ilgili satış kanalındaki indirim başlangıcından önceki 30 günlük dönem içinde uygulanan en düşük fiyat olmak zorundadır. Buna karşın meyve, sebze, yumurta gibi çabuk bozulabilen mallara ilişkin reklamlarda indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken, 30 gün içindeki en düşük fiyatı değil, indirimli fiyattan bir önceki fiyatı esas alınmalıdır.
- “Şahane/muhteşem kasım/Cuma teklifleri”, “dev fırsatlar” veya “Bugün tüm ürünlerde %20 indirim”, “Bugün tüm ürünlerde 10-TL indirim” gibi ifadeler kullanılabilmekte ve bu reklamlarda ürünün indirimden önceki fiyatının belirtilmesine gerek bulunmamaktadır.
- Birden fazla e-ticaret platformunda ve/veya mecrada satışa sunulan mal veya hizmetin satış fiyatları, diğer e-ticaret platformu veya mecralarda yapılacak satışlar veya uygulanacak indirimler için indirimden önceki satış fiyatı olarak esas alınamaz ve duyurulamaz. Devamla indirimli satış reklamlarında, tavsiye edilen satış fiyatının, indirim uygulanmış üzeri çizili referans fiyat veya son otuz gün içerisinde uygulanan en düşük fiyat ya da bir önceki fiyat olarak tüketiciler tarafından algılanmasına sebebiyet verecek ifadeler kullanılamaz.
Aşağıda belirtilen uygulamalar Yönetmelik’te düzenlenen indirimli satış kapsamında değerlendirilmemiştir;
- “3 al 2 öde”, “1 alana 1 bedava” “500 TL üzeri 50 TL indirim”, “2. Ürüne %20 indirim”, “3 al sepette %30 indirim” gibi koşullu satışlar,
- “en iyi/en düşük fiyat” gibi satıcı veya sağlayıcıların indirimli satış fiyatlarının karşılaştırmalarını esas alan reklamlar,
- Belirlenen mal veya hizmet gruplarında tüketiciye uzun süreli fiyat indirimi hakkı veren indirim kartları, kuponlar, sadakat programları veya tüketicileri gelecekteki satın almalarına yönelik puan birikimine izin veren uygulamalar,
- Havayolu taşımacılığında uygulanan “dinamik” veya “gerçek zamanlı” fiyatlandırma yöntemleri,
- Fiyat indirimini ilan etme niteliği taşımayan kişiselleştirilmiş fiyat indirimleri.
Reklam veren ve aracı hizmet sağlayıcılarına yeni yükümlülükler getirildi.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ile mevzuatta tüketici lehine yapılan yeni düzenlemeler dikkat çekiyor.
Bu değişiklikler kapsamında fiyat ve indirim bilgisi içeren reklam faaliyetlerine ilişkin olarak; özellikle reklam veren satıcı, reklam ajansları, tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet sunanın adına hareket eden sağlayıcı ve elektronik ticaret ortamını sağlayan aracı hizmet sağlayıcıları tarafından mevzuat hükümleri doğrultusunda yeni düzenlemelere uyum sağlanması gerekiyor.
Reklamcılık ile ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşlara yol göstermek amacıyla hazırlanan kılavuza linkten ulaşabilirsiniz.