Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun ile Kat Mülkiyeti Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun yasalaştı. 01.04.2022 tarihinde 31796 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve yayım tarihinde yürürlüğe giren devre tatile ve ceza hükümlerine ilişkin yapılan belirli değişiklikler hariç olmak üzere, yayım tarihinden altı ay sonra yürürlüğe girecek olan söz konusu kanunla; kredi borcundan cayma, faiz indirimlerinden beklemeden faydalanma gibi tüketici kredilerinde önemli değişikliklerin yanı sıra konut finansmanında sigortasız kredi seçeneği de sunulan imkanlar arasında yer aldı.

“Yenilenmiş ürünlere” 1 yıl garanti getiren kanun, mesafeli sözleşmelerdeki satıcı sorumluluklarını detaylandırarak tanımlıyor. Ön ödemeli devre tatil sözleşmesi kurulmasının önüne geçen bu değişiklik, aynı zamanda tüketicinin tatilin başlayacağı tarihten 90 gün önce tatil hakkını kullanmayacağını bildirmesi durumunda tüketiciden herhangi bir bedel talep edilememesini de garanti altına alıyor. Söz konusu kanunla, ayrıca ön ödemeli konutlarda teslim süresi 36 aydan 48 aya çıkarılıyor.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun İle Kat Mülkiyeti Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 01.04.2022 tarihli ve 31796 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da (“Kanun”) özellikle; temerrüt, tüketicinin cayma hakkı, konut teslim süreleri, devre tatil ve diğer sözleşmeler ve ceza hükümlerinde değişiklikler yapıldı.

Değişiklikler Neler Getirdi?

Temerrüt

“Taksitle satışlarda tüketicinin temerrüde düşmesi halinde, kalan borcun tümünün talep edilebilmesi şartlarında tüketici lehine olacak şekilde değişikliğe gidilmiştir. Bu doğrultuda tüketicinin temerrüde düştüğü miktara ilişkin hesaplamalarda kalan borç tutarı yerine sözleşmede yer alan tutar dikkate alınacaktır.

Tüketici Kredileri

• Cayma Hakkı - Tüketici kredi sözleşmelerinde tüketicinin cayma hakkı süresi içerisinde kredi borcunun tamamını ödenmesi halinde bu durum kredi sözleşmesinden cayma olarak değerlendirilecek ve ayrıca cayma hakkının kullanıldığına ilişkin herhangi bir bildirim şartı aranmayacaktır.

• Faiz Değişikliği - Belirsiz süreli kredi sözleşmelerinde faiz oranında değişiklik yapılması durumunda tüketiciye bildirim yapılması zorunluluğu sadece faiz oranının artışıyla sınırlandırılmıştır. Bununla birlikte kredi veren tarafından tüketiciye kredi bağlantılı sigorta içermeyen bir sözleşmeyi de teklif etmek koşuluyla bağlantılı sözleşmeyi sunma imkanı getirilmiştir. Değişiklik doğrultusunda tüketici kredi sözleşmeleri kredi ile ilgili olanlar dışında yan finansal ürün ve hizmetler tüketici tarafından satın alınması şartına bağlanamayacaktır.

Konut Finansmanı

Kanun değişikliği doğrultusunda konut finansmanı sözleşmelerinde tüketicinin yazılı ya da kalıcı açık talebi alınmadan kredi ile ilgili sigorta yaptırılamayacaktır. Tüketici kredi sözleşmelerinde yapılan değişiklikle paralel olarak konut finansmanı kuruluşları tarafından tüketiciye kredi bağlantılı sigorta içermeyen bir sözleşmeyi de teklif etmek koşuluyla bağlantılı sözleşmeyi sunma imkanı getirilmiş olup, tüketici kredi sözleşmelerinin kredi ile ilgili olanlar dışında yan finansal ürün ve hizmetler tüketici tarafından satın alınması şartına bağlanamayacaktır.

Ön Ödemeli Konut Satışı

Ön ödemeli konut satışlarında konutun tüketiciye azami teslim süresi sözleşme tarihinden itibaren 36’dan, 48 aya çıkarılmıştır.

Mesafeli Sözleşmeler

Tüketicinin isteği veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin mesafeli sözleşmeler, azami 30 günlük teslim süresi zorunluluğundan istisna tutulmuştur. Bunun beraberinde aracı hizmet sağlayıcılarına tüketicilerin bildirim ve taleplerini iletebilmeleri ve bunları takip edebilmeleri için kesintisiz şekilde bir sistem kurma yükümlülüğü getirilmiştir.

Ayrıca aracı hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet gösterenlerin aracılık ettikleri mesafeli sözleşmelere ilişkin olarak;

1. Tüketiciye ön bilgilendirme yapılması, teyidi ve ispatından satıcı ve sağlayıcı ile müteselsilen,
2. Ön bilgilendirmede bulunması gereken hususlarda eksiklik olması durumunda, veri girişinin satıcı veya sağlayıcı tarafından yapıldığı haller hariç,
3. Tüketicilerin satıcı veya sağlayıcı ile yaptıkları işlemlere ilişkin kayıtların tutulmasından ve bunların talebi halinde ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile tüketicilere verilmesinden,
4. Aracılık hizmetine ilişkin sözleşmeye aykırı davranmaları nedeniyle satıcı veya sağlayıcıların aykırı davranmasına sebep oldukları işlemlerden,
5. Satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil edilmesi durumunda, mal veya hizmetin tüketiciye teslim veya ifa sonrası bedelin aktarılması ile seçimlik hakların kullanımı hariç, teslim veya ifa ile cayma hakkına ilişkin yükümlülüklerden satıcı veya sağlayıcı ile müteselsilen,
6. Satıcı veya sağlayıcının onayı olmaksızın yapılan kampanyalı, promosyonlu veya indirimli satışlarda sözleşmenin hiç ya da gereği gibi ifa edilmemesinden,
7. Ön bilgilendirmede yer alan hususlar ile reklamlarında yer alan bilgilerin uyumlu olması ve bunun ispatından sorumludur.

Devre Tatil Ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri

Kat Mülkiyeti Kanunu hükümleri uyarınca kurulan, devre mülk hakkı veren sözleşmeler hariç olmak üzere, tüketicilerle mülkiyet payına bağlı ayni hak sağlayan devre tatil sözleşmesi kurulamayacaktır. Devre tatil satışı yapılabilmesi için devre tatile konu mal üzerinde ayni hak sahibi olunması şartı aranmaktadır. Tüketiciye devre mülk hakkı veren sözleşmelerde de cayma süresi dolmadan satıcı veya sağlayıcı tüketiciden herhangi bir bedel alması durumunda alınan bedelin derhal iade edilmesi gerekmektedir. Devre mülk hakkı veren sözleşmeler dahil tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleşmesi kurulmasının önüne geçilmiştir. Devre tatil sözleşmeleri, devre mülk hakkı veren sözleşmeler hariç, azami on yıl için kurulabilecektir. Önem arz eden bir diğer değişiklik ise devre tatil sözleşmelerinde tüketicinin tatilin başlayacağı tarihten doksan gün önce tatil hakkını belirli dönem için kullanmayacağını bildirmesi durumunda tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemeyeceğidir.

Tüketicinin Bilgilendirilmesi Ve Menfaatlerinin Korunması

Yenilenmiş Ürünler

Yenilenmiş ürünlerin tanımı donanım, yazılım veya fiziki özelliklerinde iyileştirme yapılarak tekrar satışa sunulan kullanılmış mallar şeklinde yapılmıştır. Yenilenmiş ürünlere tüketiciye teslim tarihinden itibaren asgari bir yıl garanti süresi verilmesi zorunludur. Yönetmelik ile belirlenecek mallar Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilen merkezlerde yenilenmesi akabinde yenilenmiş ürün olarak satışa sunulabilir. Elektronik kimlik bilgisi bulunan malların kullanılmış ve kayıtlı olduğuna ilişkin doğrulama Ticaret Bakanlığı, yenileme merkezi ve yetkili alıcı tarafından Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kayıtlarından yapılacaktır.

Satış Sonrası Hizmetler

Satış sonrası hizmetlere ilişkin ek olarak tüm yetkili servis istasyonlarına ilişkin bilgiler güncel olarak Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan sisteme kaydedilmek zorundadır. Servis istasyonları “özel servis” ibaresini her türlü mecrada ve faaliyetlerinde kullanmalıdır. Garanti süresi bittikten sonra Bakanlıkça belirlenen kullanım ömrü süresince mala ilişkin satış sonrası hizmetin sağlanmadığı hallerde tüketici üretici veya ithalatçıdan zararının tazmini talep edebilir.

Tüketici Hakem Heyeti

Tüketici hakem heyetinin bulunmadığı yerlerde başvurular o ilçe kaymakamlığına yapılabilecektir. Tüketici hakem heyeti kararlarına karşı itiraz heyetin bulunduğu veya tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine yapılabilecektir. Ayrıca tüketici hakem heyetine mevcut olmasına rağmen sunulmayan bilgi veya belgelerin tüketici mahkemesine sunulması nedeniyle kararın iptali halinde tüketici aleyhine yargılama giderine ve vekalet ücretine hükmedilmeyecektir.

Ceza Hükümleri

İhtiyari garanti ve mesafeli sözleşmelere ilişkin düzenlemelere aykırı davranışlar ve sözleşmeye konu malın süresinde teslim edilmemesi veya monte edilmemesi hallerinde idari para cezası uygulanacaktır. Devre tatile ilişkin belirli yükümlülüklere aykırı davranılması durumunda 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası düzenlenmiştir.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikler, yayım tarihinde yürürlüğe giren devre tatile ve ceza hükümlerine ilişkin yapılan belirli değişiklikler hariç olmak üzere, yayım tarihinden altı ay sonra yürürlüğe girecektir. İlgili Kanun metnine buradan ulaşabilirsiniz.