Son günlerde tüm dünyanın gündeminde olduğu gibi TBMM’nin de gündeminde yer alan Kripto varlıklar için bir “Kripto Varlık Yasası”nın hayata geçirilmesi beklenmektedir. Geçtiğimiz günlerde Meclis’te Kripto varlıklar için bir taslak oluşturulduğu duyurulmuş olup, kısa süre içerisinde kripto varlıklar konusunda sektörün görüş ve önerilerinin alınacağı bir toplantı düzenlenmesi planlanmaktadır.

Daha önce 2020’nin Ekim ayında 2021-2023 yılları için yayınlanan orta vadeli mali plan ile kripto varlıkların ilerleyen günlerde vergilendirilebileceğinin sinyalleri verilmiş, ancak henüz herhangi bir düzenleme yapılmamıştı. Ardından kripto varlıklara ilişkin ilk düzenleme 16 Nisan 2021 tarihinde Resmî Gazete’de yayınlanan “Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik” ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilk defa “Kripto Varlık” tanımlanmıştı. Bununla birlikte, kripto varlıkların ödemelerde, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kullanılamayacağına dair bir sınırlama getirilmişti.

Ancak gündemde kalmaya devam eden kripto varlıklar için regülatif anlamda pek çok konunun açıkta kalmış olması sebebiyle ve hukuk çerçevesinde tartışmaların süregelmesinden kaynaklı bir düzenlemeye ihtiyaç duyulmaktaydı.

Kripto Varlıklara ilişkin yasa tasarısında düzenlenmesi beklenen konular arasında;

• Kripto varlık alım satım platformlarının kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için izin alınmasının zorunlu hale getirilmesi,
• Belirli tutarın üzerindeki meblağlardan vergi alınması,
• Kripto varlık hizmet sağlayıcısı olunabilmesi için gerekli şartların düzenlenmesi,
• Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının usulsüz işlemleri ile izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinde uygulanacak tedbirlerin belirlenmesi,
• İzinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinde bulunulması halinde uygulanacak cezaların belirlenmesi,
• Kripto varlıkların zimmet suçuna özel soruşturma usulü yer almaktadır.

Buna paralel olarak; kripto varlık şirketlerinde denetimin arttırılması ve sektördeki şirketlerde sermaye şartı aranmasının yanı sıra, sistemdeki şirketlere alt yapı çalışmaları için zaman tanınması ve teminat gösterilmesi gibi koruyucu adımların yer alması bekleniyor. Şüpheli görülen para işlemlerinde Mali Suçları Araştırma Kurulu’na (“MASAK”) yetki verileceği de görüşülen konular arasında yer almaktadır.

Türkiye'de Kripto Varlık Platformlarına Yönelik İlk Ceza Geldi

Diğer yandan, Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları, 1 Mayıs'ta Resmî Gazete'de yayımlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik Yönetmeliği”) ile MASAK yükümlüleri arasına eklenmişti. Bu kapsamda MASAK, internet sitesinden kripto hizmet sağlayıcılara ilişkin rehber yayımlamıştı. Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının tabi oldukları yükümlülükler, müşterinin tanınması, şüpheli işlem bildirimi, bilgi ve belge verme, devamlı bilgi verme ile muhafaza ve ibraz olarak belirlenmişti.

Geçtiğimiz günlerde, kripto para piyasasının önde gelen bir oyuncusuna MASAK tarafından yapılan yükümlülük denetiminde tespit edilen ihlallere ilişkin en üst limit olan 8 milyon lira idari para cezası kesildi. Söz konusu idari para cezası bu alanda kesilen "ilk cezai müeyyide” oldu.

Kripto varlıklara ilişkin yasanın hayata geçmesi ile bu alanda işlenen kara para aklama ve dolandırıcılık gibi suçların da engellenmesi de yine hedefler arasında olup, yasa teklifinin son halini almasının ardından Meclis Başkanlığı’na sunulması beklenmektedir. Son olarak düzenlemenin bu yasama yılı içerisinde hayata geçirilmesi planlanmaktadır.

Yazarlar: Seçil Kısakürek, Melodi Özer