News & Insights
Döviz Cinsinden veya Dövize Endeksli Sözleşme Bedellerine İlişkin Duyuru
Esra Agiç | SENIOR ASSOCIATE
20.10.20202 Eylül 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan, döviz cinsinden veya dövize endeksli sözleşme yapılmasına yönelik sınırlamalar içeren 85 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (“Karar”) ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar’da değişiklikler yapılarak Bakanlıkça belirlenen haller dışında Türkiye'de yerleşik kişilerin yapacakları menkul ve gayrimenkul alım satım sözleşmeleri, taşıt ve finansal kiralama dahil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama sözleşmeleri, iş sözleşmeleri, eser sözleşmeleri ve hizmet sözleşmeleri için sözleşme bedelleri ile bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayacağı hüküm altına alınmış ve Kararın yürürlüğe girmesinden önce akdedilen ve halen yürürlükte olan sözleşmelerin döviz cinsinden kararlaştırılan bedellerinin 30 gün içerisinde Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Kararın ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı 2008-32/34 sayılı Tebliğ ile dövizle sözleşme sınırlamasına dair istisnaları ve sınırlama kapsamındaki sözleşmelerde uygulanacak usulleri belirlemiştir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yayımlamış olduğu Tebliğ’de sözleşme bedelini Türk lirasına çevirmekte anlaşmaya varamayanlar için, Türk lirasına çevrilme usulü ile konut ve çatılı iş yeri kira sözleşmelerinde Türk lirasına çevrilen kira bedeline uygulanacak artış oranlarına ilişkin esasları belirlemiştir. Bakanlık tarafından belirlenen esaslar uyarınca Türk lirası üzerinden yapılan hesaplamanın geçiş süreci olarak adlandırılan iki yıl için geçerli olacağı belirtilmiştir. İki yıllık geçiş süresi sonrasında tarafların Türk lirası tutarlarına uygulanacak artış oranında yine mutabakata varamamaları halinde 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 344 üncü maddesinde yer alan “Kira Bedelinin Belirlenmesi” hükmünde yer alan sınırlara tabi olacakları açıklanmıştır.
Söz konusu iki yıllık geçiş sürecinin dolduğu 12 Ekim’de Hazine ve Maliye Bakanlığı, döviz cinsinden veya dövize endeksli sözleşme bedellerine ilişkin duyuru yayımlayarak, geçiş süreci için öngörülen iki yıllık sürenin sona ermesinden sonra bahse konu sözleşmelerde yer alan bedellerin tekrar döviz cinsinden veya dövize endeksli uygulanmaya başlanması ya da yeniden döviz cinsinden veya dövize endeksli belirlenmesi mümkün bulunmadığını, aksi uygulamaların tespiti durumunda kambiyo mevzuatı uyarınca gerekli yaptırımların uygulanacağını belirtmiştir.