Tüm elektronik cihazlar tek bir tip şarj cihazı ile şarj edilebilir hale gelecek.
Avrupa Parlamentosu’nda son on yıl içerisinde defalarca gündeme gelen, ortak bir şarj cihazının uygulamaya konulmasını içeren Tek Tip Şarj Cihazı Kullanılması Hakkında Yönerge (“Yönerge”) 04.10.2022 tarihinde kabul edildi. Genel kurulda 602 lehte, 13 aleyhte ve 8 çekimser oyla kabul edilen yasa ile artık tüm elektronik cihazlar tek bir tip şarj cihazı ile şarj edilebilir hale gelecek.
Yeni Düzenleme ile Ne Değişti?
Kabul edilen yeni Yönerge uyarınca 2024 yılı sonuna kadar Avrupa Birliği’nde satılan tüm elektronik cihazların USB Type-C şarj portuna sahip olması gerekecek. Bu cihazların içine üreticisinden bağımsız olarak, kablolu bir kabloyla şarj edilebilen ve 100 Watt’a kadar güç sağlayan tüm cep telefonları, tabletler, kulaklık ve kulaklık setleri, dijital kameralar, el tipi video oyun konsolları ve taşınabilir hoparlörler, e-okuyucular, fareler, klavyeler, taşınabilir navigasyon sistemleri ve tabii ki dizüstü bilgisayarlar giriyor. Ancak dizüstü bilgisayar şarj kullanımı için değişiklik yapılmasının daha uzun bir süre alacağı öngörülüyor ve 2026 yılına kadar süre veriliyor.
Yeni düzenleme ile hızlı şarjı destekleyen tüm cihazlar da artık aynı şarj hızına sahip olacak ve herhangi bir cihazla aynı hızda şarj edilebilecekler.
AB Parlamentosu tarafından onaylanan ancak henüz tam olarak yasalaşmayan yönerge için AB Konseyi tarafından nihai onay verilmesi gerekiyor. Konsey’in onayından sonra AB Resmi Gazetesi’nde yayınlanan Yönerge, yayın tarihinden 20 gün sonra yürürlüğe girecek ve üye devletlerin bunu iç hukuklarına aktarmaları ve uygulamaları için 2024 yılının sonuna kadar süreleri olacak.
Yönerge’nin yürürlüğe girdiği tarihten önce Avrupa Birliği pazarına sürülen ürünler yasa kapsamına girmeyecek. Bu tarihten, 2024’ten, sonra ise bütün elektronik cihazlar USB Type-C şarj cihazı ile şarj edilebilir olacak.
Amaç
Atılan ve kullanılmayan şarj cihazları Avrupa Birliği’nde yılda yaklaşık 11.000 ton e-atık oluşturuyor. Parlamento, bu yasa ile birlikte daha sürdürülebilir ve temiz bir çevre, döngüsel bir ekonomi hedefliyor. Artık yeni bir cihaz alındığında farklı bir şarj aletine ihtiyaç duyulmayacak ve şarj aletleri daha uzun süre kullanılabilecek. Böylece e-atıkları azaltmanın yanı sıra şarj cihazlarının üretimi ve nakliyesinden kaynaklanan ham madde çıkarımında ve CO2 emisyonlarında azalma da sağlanacak. Bu sayede hem bu e-atıkların önemli ölçüde azaltılması hem de gereksiz şarj cihazı alımlarından yılda yaklaşık 250 milyon avro tasarruf edilmesi bekleniyor.
Kimleri Nasıl Etkiliyor?
Bu yeni düzenleme, ilk olarak üreticileri etkiliyor. Aralarında Apple, Samsung ve Huawei gibi markaların olduğu üreticiler, bu iki yıl içerisinde tüm cihazlarında USB-C portu kullanmak zorunda kalacaklar. Özellikle Iphone üreticisi olan Apple’ın Avrupa Birliği ülkelerinde satacağı cihazlar için köklü bir değişiklik yapması gerekiyor. Lightning kablosu denilen tescilli şarj arayüzünü kullanan Apple, bundan sonra bu ülkelerde satılan cihazlarında kendi özel portunu kullanamayacak. USB-C arayüzünün piyasaya sürülmesiyle sağlanan teknik ve çevreci avantajlar göz önüne alındığında, Apple’ın tescilli çözümlerinin, artık haklı ve sürdürülebilir olmadığı düşünülüyor.
Bunun dışında tüketiciler de bu yasadan direkt olarak etkileniyor. Artık her elektronik alet için farklı bir şarj aleti almaya ve taşımaya gerek duyulmayacak, tek bir şarj cihazı bütün elektronik aletler için kullanılabilir olacak.